Reglulega skýtur upp kollinum umræða um lúxushótelið Kvíabryggju. Umræðuna er einna helst að finna í athugasemdakerfum netmiðlanna undir fréttum af dómsmálum þar sem sakborningar eða dæmdir menn koma við sögu. Núna síðast spratt upp umræða í tengslum við dóma sem féllu yfir fyrrum bankastarfsmönnum, en þá mátti sjá hversu almennt það viðhorf virðist vera að hvíld og munaður sé það sem einkenni afplánun dóma á Kvíabryggju.
Eins og kunnugt er felast refsingar á Íslandi í því að menn eru sviptir frelsi sínu tímabundið og flestir eru sammála um að annarskonar refsiaðgerðir, eins og t.d. hverskonar pyntingar séu brot á mannréttindum, svo ekki sé meira sagt. En ætti ekki markmið fangelsisvistar að vera betrun? Oft og tíðum má greina háværar raddir í þjóðfélaginu sem virðast ekki sammála því. Málaflutningur þess hóps einkennist af mikilli heift og oft er ekki annað að sjá en að einlægur vilji sé fyrir því að fangar þjáist, eða að minnsta kosti hafi það sem verst. En hvernig ætli þetta fólk sjái fyrir sér að fangelsismálum skuli háttað? Frelsissvipting snertir við mörgum Hvað sem öllum veraldlegum munaði líður fylgir frelsissviptingu þjáning. Sú þjáning er einstaklingsbundin og eflaust jafn misjöfn og fangar eru margir. Fyrir mitt leyti kemur aðgangur að síma ekki í staðin fyrir samverustundir með fjölskyldu minni. Ferskt sveitaloftið gerir þá staðreynd, að fjölskyldan mín líður skort án einu fyrirvinnunnar, ekki ásættanlegri. Það að ég hafi aðgang að tölvu gerir tilhugsunina um að á herðum konunnar minnar hvílir allt það sem við sáum áður um saman ekki bærilegri. Mætti bæta hér við skuldum og reikningum sem bíða mín þegar ég losna því að aðstoðin við fanga í þeim málefnum er engin. Þegar fólk talar um Kvíabryggju sem lúxushótel getur aðeins tvennt komið til greina, það hefur ekki stigið fæti á lúxushótel um ævina eða aldrei farið á Kvíabryggju, nema hvoru tveggja sé. Hér er föngum veitt farsælli tækifæri til betrunar, t.d. með því að þeim er sýnt traust til að hafa aðgang að síma, tölvu og útivist samkvæmt ákveðnum reglum en þrátt fyrir að sá aðbúnaður sem ég bý að hér sé betri en margra annarra fanga hér á landi þarf enginn að efast um að refsing mín sé sjálfkrafa eitthvað minni. En möguleikar mínir á betrun eru líklega meiri. Upp að vissu marki er skiljanlegt að stundum eigi fólk erfitt með að sýna samkennd með þeim jaðarhópi samfélagsins sem á það sameiginlegt að hafa brotið lög þess og reglur. En fyrir hvern þann sem málið hugsar til enda hlýtur vera ljóst að ef föngum er veitt jákvæð endurhæfing og tryggðar mannsæmandi aðstæður við afplánun sína eru meiri líkur á raunverulegri betrun fangans – sem er augljóslega hagur allra. Höfundur er ritstjórnarfulltrúi Afstöðu. |
höfundarGuðmundur Ingi Þóroddsson, formaður Afstöðu bloggar, ásamt öðrum talsmönnum fanga, um málefni fanga og betrun. formadur@afstada.is pistlasafn
January 2024
|